Telefon numarasından isim sorgulayarak rehberlik hizmeti
veren mobil uygulamaların kullanımı hızla yaygınlaşırken, bu sistemler kişisel
verilerin usulsüz kullanımına ilişkin endişeleri de artırdı. Özellikle çok
tartışılan GetContact uygulamasının ardından rehber uygulamalarına yönelik çok
sayıda şikayetin ulaştığı BTK’nın konuyu gündemine alması bekleniyor.
Rehberlik hizmeti veren mobil uygulamalar, özellikle son
dönemde kullanıcıların yaptığı sorgulamaların ekran görüntülerini alarak sosyal
medyahesaplarında paylaşmasıyla popülerlik kazandı. Başka kişilerin telefon
rehberlerinde nasıl kayıtlı olduğunu merak eden kullanıcılar, numara
sorgulaması yapabilmek için bu uygulamalara yoğun ilgi gösterdi.
Kişilerin telefon
numarası ve diğer bilgilerini toplayarak rehber oluşturan mobil uygulamalar ve
internet siteleri kişisel verilerin korunmasına yönelik endişeleri de
beraberinde getirdi.
GetContact uyarısı
BTK Başkanı Ömer Fatih Sayan, hızla yayılan ve güvenlik
açığı içeren 3. parti uygulamalarla kaynağı belli olmayan, kullanıcıdan izin
talep eden GetContact ve benzeri uygulamaların kişisel bilgilerin kötü niyetli
kişilerin eline geçmesine neden olabileceği konusunda uyardı. Rehberlik hizmeti
veren uygulamalara yönelik şikayetlerin artması üzerine BTK’nin, konuyu
gündemine alması bekleniyor.
‘Kişisel bilgiler
tehlikede’
Türkiye Bilişim Derneği (TBD) Genel Başkanı Rahmi Aktepe de,
en popüler rehber uygulamalarından GetContact’ın kullanıcıların numarasını ve
isimlerini havuzunda topladığını söyledi.
Uygulamanın rehberi kopyalama sistemi olduğu için kişinin
numarası ve bilgilerini diğer kişilerle paylaştığına dikkati çeken Aktepe,
şöyle devam etti:
“Uygulama bu noktada, özel hayatın gizliliği bakımından
sıkıntılar doğuruyor. Buradan numaranızı ve bilgilerinizi silebilmek için
sisteme eklenen unlist (listeden çıkarma) özelliğini kullanabilirsiniz. Bunun
için de öncelikle uygulamadan hesabınızı silmeniz gerekiyor. GetContact
uygulamasını indirerek telefonunuza erişim hakkı vermiş oluyorsunuz. Tüm
verileriniz alınıyor. Cep telefonunuza giriş hakkı verdiğiniz için tüm kişisel
bilgileriniz de ele geçiriliyor.”
Aktepe, ıslak imza ya da elektronik imzayla kullanıcıların
rızasının alınmadığına işaret ederek, “Biz bu tür yazılımları, tüm
bilgilerinizi toplayarak casusluk yapmayı amaçlayan ve insanların
davranışlarını ortaya çıkaran bir kötücül yazılım olarak tanımlıyoruz.” dedi.
Söz konusu yazılımların davranış şekillerini etkilediğini
anlatan Aktepe, bunun amacının siber saldırılarda kullanılacak istihbaratı
toplamak olduğunu dile getirdi.
Bilgilerin nasıl
kullanıldığı bilinmiyor
Uluslararası Sosyal Medya Derneği (USMED) Yönetim Kurulu
Başkanı Said Ercan da GetContact, CIA, UpCall, True Caller gibi mobil
uygulamaların, tanınmayan numaraların kimlere ait olduğunu, rehberde nasıl
kaydedildiklerini ve arama engelleme gibi veriler sunduğunu söyledi.
Uygulamayı indirip rehbere erişim izni verildiğinde bu
programı kullananların, kişilerin rehberlerine erişebildiğini vurgulayan Ercan,
şunları kaydetti:
“Kullanıcıların sisteme verdikleri bilgilerin kimlerle
paylaşıldığı ve ne şekilde kullanıldığının bilinmemesi ciddi tehlike arz
ediyor. Bu uygulamaları indirirken rehbere ve kişisel verilere ulaşım izni
istiyor. İşte tam da burada tehlike başlıyor. Ayrıca kullanıcının kendi
numarası da sisteme otomatik kopyalanıyor. Havuzda toplanan numaralar ve
isimler, sorgulama yapan diğer kişilerle paylaşılıyor.”
Ercan, rehbere erişim imkanı sağlayan bu uygulamaların
ileride ciddi güvenlik açıklarına neden olabileceğini belirterek,
“Sizlerden aldıkları bu bilgileri reklam ve algı yönetimi için uygulamalar
vasıtasıyla kullanmış oluyorlar. Bu ve benzeri tüm uygulamalara dikkatli
yaklaşmak ve erişim izni vermemek gerekiyor.” diye konuştu.
Milyarlarca numara
sorgulandı
Verilen göre, rehber uygulamaları arasında GetContact, CIA,
UpCall, Truecaller, CallApp, Kim Arıyor? uygulamaları öne çıkıyor. Bu
uygulamaların sadece Google Play üzerinden indirilme sayısı 100 milyonları
buluyor.
Söz konusu uygulamalardan GetContact, Apple’ın AppStore
uygulama marketinde popüler ücretsiz uygulamalar listesinde ilk sırada yer alıyor.
Google Play’de ise 10 milyona yakın kişinin indirdiği GetContact uygulamasıyla
şu ana kadar 4,5 milyar telefon sorgulaması yapıldı.
Telefon sorgulaması yapabilmek için indirilen uygulamalarla
sisteme giriş yapmak ve arama ekranına numarayı yazarak sorgulama tuşuna basmak
yeterli oluyor. Bu uygulamalar, kişilerin rehberlerde nasıl kayıtlı olduğunu
göstermesinin yanı sıra kullanıcıya istenmeyen aramaları engelleme özelliği
sunuyor.
Kişisel Verileri Koruma Kurumu, rehberlik hizmeti veren
internet siteleri veya uygulamalarının Kişisel Verilerin Korunması Kanunu’na
aykırı olduğu gerekçesiyle durdurulmasına karar vermişti. Kurumca 25 Ocak’ta
Resmi Gazete’de yayımlanan kararında söz konusu internet sitesi ve
uygulamaların faaliyetlerine son vermemesi halinde buralara erişimin
engellenmesi adına yetkili kurumlara başvuruda bulunulacağı bildirilmişti.
