Fizik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Belenli
gözetiminde 5 akademisyen 2013 yılında başlattıkları çalışmalarını sürdürüyor.
Yaklaşık 7 yıllık sürecin ardından bor madeninden üretilen,
MR cihazları ve rüzgar türbinlerinde kullanılan süper iletken tel, test için
yurt dışına gönderildi. Yapılan testlerden başarıyla geçen tel sayesinde
akademisyenler Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK)
tarafından “Proje Performans Ödülüne” layık görüldü.
Prof. Dr. Belenli, çalışmayla ilgili yaptığı açıklamada,
TÜBİTAK’tan aldıkları ödülün kendilerini çok mutlu ettiğini bildirdi.
Olabildiğince yerli üretimle çalıştıklarını ve çalışmalarda
Prof. Dr. Hakan Yetiş, Doç. Dr. Mustafa Akdoğan, Dr. Öğretim Üyesi Fırat
Karaboğa ve Dr. Öğretim Üyesi Asaf Tolga Ülgen’in imzasının olduğunu anlatan
Belenli, “Bizim asıl odak noktamız projemizde kullanacağımız cihazların
neredeyse tamamının yerli üretim cihazlar olmasıydı. Yerli üretim olmasıyla da
bunu ileride daha değişik şekillere büründürme, daha da geliştirme imkanımız
olacak.” dedi.
Bilimsel Ar-Ge çalışmaları sonucunda önemli çıktılar ortaya
konduğunu belirten Belenli, elde edilen ürünün, eksi 250-270 derecelere kadar
soğutulduğunda yüksek akımları geçiren bir süper iletken tel olduğunu söyledi.
“AKIMI DİRENÇSİZ
TAŞIDI”
Hiçbir direnç olmadan 4,2 kelvinde çok yüksek akımlar
geçiren bir tel ürettiklerini aktaran Belenli, “Bu tellerimizi yurt dışına
götürüp orada test ettik. Test sonuçları oldukça iyi çıktı. Oradaki sistemde
maksimum 150 amper akım verebiliyorlar. Onun tamamını kullandıkları halde bu
tellerimiz süper iletkenlikten çıkmadı, yani o akımı dirençsiz taşıdı.”
ifadelerini kullandı.
Belenli, teknolojik olarak bir mesafe alabilmek ve bir
şeyler üretmek için atölye ve fabrika donanımına doğru gitmek gerektiğini
anlattı.
“Süper iletken tellerin seri üretimi dünyada çok
eskiden beri yapılıyor.” diyen Belenli, şöyle devam etti:
“Ama bizim ürünümüzün benzerleri ürünler daha yeni
kullanılmaya başlandı. Bu süper iletken teller bakır tellerle ve diğer iletkenlerle
yapılamayan işleri yapıyor. Mesela MR cihazlarının hepsine süper iletken tel
kullanılır. Bizim yapmaya çalıştığımız parkur bobindi. Parkur bobinler çok
büyük elektrik motorlarında rüzgar türbinlerinde ve elektrik üretiminde
kullanılan bobinlerdir. Türkiye’de, MgB2 yani magnezyum-bor tabanlı süper
iletken tel konusunda ciddi çalışan başka kurum yok diye biliyorum. Varsa da
bizim ölçeğimizde değildir.” şeklinde konuştu.
Tüm amaçlarının seri üretim olduğunu kaydeden Belenli,
“Ülkenin katma değeri yüksek ürünlere doğru gitmesi için biz elimizden
gelen gayreti gösteriyoruz. Tüm çabamız bunun seri üretime geçmesi ve katma
değeri yüksek teknolojik ürünler haline gelmesi.” dedi.
