Bolulu çiftçiler yoğun katılım gösterdiği panele Bolu
Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, AİBÜ Rektörü Prof. Dr. Mustafa Alişarlı, Bolu
Belediye Başkan Yardımcıları Emine Davarcıoğlu, Zerrin Biçen, Tarım İl Müdürü
İzzet Murat, Orman Bölge Müdürü Hasan Kesin, Bağışçılar Vakfı Başkanı Yüksek
Ziraat Mühendisi Şerafettin Erbayram, STK temsilcileri, kurum ve daire müdürleri,
akademisyenler, muhtarlar ve çiftçiler katıldı.
Bolu’da 10 bin yıldır genetiğini koruyan ve içerdiği
protein, amino asit, mineral, karoten miktarı ile besin değeri açısından son
derece zengin olan “Iza buğdayını” yaşatmak ve yaygınlaştırmak amacıyla bu yıl
ilk kez düzenlenen Iza Buğdayı Şenlikleri ve Tarla Günleri, bugün Hampton By
Hilton Otel’de gerçekleşen “Iza buğdayı paneli” ile başladı.
Bolu Belediyesi ve Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
(BAİBÜ) tarafından düzenlenen panelde
içerdiği protein, amino asit, mineral, karoten miktarı ve besin değeri
açısından son derece zengin bir ürün olan ve ekmeklik buğdaya göre daha fazla
çinko, demir, bakır, selenyum ve protein içeren Bolu yöresine özgü Iza buğdayı
bilim alanında görüşüldü.
“IZA BUĞDAYININ TIBBİ
TARAFA KAYMA ŞANSI VAR”
Protokol konuşmalarıyla başlayan panelde Iza buğdayının
üzerinde durma nedenlerini anlatan Yüksek Ziraat Mühendisi Şerafettin Erbayram,
“Yaptığımız tetiklerde bu Iza bazı yerlerde var. Fakat Seben’de içeriye
dışarıya taşmamış. Kendine kas özel bir damızlık materyali türemiş. Bizde bunu
elden gidermemek için üzerine gittik ve saflaştırma diye bir konu
oluşturduk. Çünkü yabancı dölleme
girmemiş. Bu örnek üniversitemizin bildirdiğine göre, diğer yörelerdekinden de
farklılık taşıyor. Özellikle besin değerleri, aminoasitler, enzimler bakımından
diğerlerinden farklı. Bu da onu sadece bulgur pilavı olmasının çok daha ötesine
taşıyor. Iza buğdayının tıbbi tarafa kayma şansı var. İnşallah hocamızın
çalışması sonuçlanır. Hatta kanser yapısını bile ertelettiği çalışmalardan
okunabilir” dedi. Erbayram, çiftçilerin
desteklenmesi gerektiğini belirterek “Sözleşmeli üretimde çiftçi yalnız
kalmamalı. Bir yıl boyunca emek verdiği ürünü satacağı bir yer olması lazım. O
da inşallah belediye ile birlikte Bağışçılar Vakfı olarak organize etmeyi
düşünüyoruz” diye konuştu.
“IZA BUĞDAYI İÇİN
SEFERBERLİK İLAN ETTİK”
Bolu Belediye Başkan Yardımcısı Emine Davarcıoğlu, 10 bin
yıldır genetiğini koruyan Iza buğdayının tanıtılması ve yaygınlaştırılması
amacıyla etkinlikleri düzenlediklerini belirterek şunları söyledi:
“Faydası saymakla bitmeyen ve bizim binlerce yıllık tabiat
mirasımız olan Iza buğdayını Bolumuza kazandırmak ve bu değerimizin katma
değeri yüksek tarım ürünlerimiz arasında yer almasını sağlamak için seferberlik
ilan ettik. Göz rahatsızlığından mide, göğüs ve akciğer kanserlerine, şekerden
obeziteye, sindirim problemlerinden kolesterole kadar pek çok sağlık problemine
karşı koruyucu rol oynayan ve ekmeklik buğdaya göre daha fazla besin değeri içeren
ıza buğdayının daha fazla üretilebilmesi için hızla çalışıyoruz. Bu doğal
değerimizi tüm halkımıza ve çiftçilerimize tanıtmak, üretimini ve tüketimini
yaygınlaştırmak için saygıdeğer hocalarımızla çok kıymetli çalışmalar
yürütüyoruz. Bilindiği gibi, Bolu yöremize özgü ıza buğdayının coğrafi işaretli
ürünlerimiz arasında yerini alması için Abant İzzet Baysal Üniversitemiz’le bir
protokol imzaladık. Bu sürecin tamamlanmasıyla birlikte ıza, Bolu- Seben’e ait
coğrafi işaretli bir ürün olarak tescillenecek.”
ALİŞARLI, YILMAZ VE
ERBAYRAM’A TEŞEKKÜR ETTİ
Abant İzzet Baysal Üniversitesi (AİBÜ) Rektörü Prof. Dr.
Mustafa Alişarlı’da üniversitelerin temel görevlerinden bahsederek,
“Üniversitelerin üç büyük temel görevi vardır. Bunlardan bir tanesi eğitim
ayağıdır, diğeri araştırma geliştirme çalışmalarıdır, bir diğeri de toplumla
bunları bütünleştirmek gayretidir. Burada da görüyoruz ki; bu işin ayağında ilk
adım üniversitemizin dışında şekillenmiş, olgunlaştırılmış ve ardından ‘buyurun
bunu geliştirin’ denilerek üniversitemize teslim edilmiş. Bu çalışmadaki ilk
gayret Şerafettin Erbayram beye ait. Kendisini hayranlıkla takip ediyorum,
ilerlemiş yaşına rağmen bilimsel çalışmaları bırakmayan bir bilim adamı gibi
koşturuyor. Yine aynı şekilde zaten belediyenin yükü ağırdır. Topluma vereceği
hizmet çok daha fazladır. Ama yine aynı zamanda bilimsel çalışmalara da destek
zaman ayırıyor. O nedenle sayın belediye
başkanımıza da çok teşekkür ediyorum” diye konuştu. Alişarlı ayrıca, Iza
buğdayı ile ilgili yapılan çalışmalara da değinerek “Türklerin Anadolu’ya
getirdiği temel ögelerden bir tanesi de buğday. Tarihi okuduğumuzda görüyoruz.
Burada önemli bir nokta var. Bu ürünün coğrafi işaret alması ve tescili…
Bununla ilgili belediyemizle bir protokol yaptık. Süreç adım adım takip
ediliyor. Eğer bu coğrafi işaret alındığı zaman Bolu’muza katma değeri çok daha
fazla olacak” ifadelerini kullandı.
“GENLERİ BOZULMAMIŞ
NE KADAR TOHUM VARSA BİZLE PAYLAŞIN”
Bolu Belediye Başkanı Alaaddin Yılmaz, belediye olarak
belediyecilik faaliyetlerinin yanı sıra park ve bahçeler müdürlüğü
çalışanlarının çok farklı alanlarda çalışma yapığını etti. Yılmaz,
“Belediyecilik çalışmalarımızı sürdürürken park ve bahçeler müdürlüğümüz çok
önemli çalışmalar yapıyor. Yine üniversitemizle beraber tabiatımızda var olan
bütün bitki çeşitleri üzerinde bir çalışma yürütüyoruz. Endemik türleri
koruyoruz. Ayrıca ticari değeri olan ne bitki türü varsa da genlerini muhafaza
ediyoruz. 50-60 yıllık Seben domatesini
koruyoruz. Şuan burada bu işi seven insanlar var. Sizlerden ricam,
ellerinizdeki genleri bozulmamış ne kadar tohum varsa bizle paylaşın. Biz
bunların tamamının korunması ve gelecek nesillere aktarılması için gerekli
çalışmaları yapıyoruz” dedi.
“BELEDİYE OLARAK 200
DÖNÜM CİVARINDA IZA BUĞDAYI EKTİK”
Bolu’nun çok geniş bir tarımsal alanı bulunmadığının altını
çizen Yılmaz, “Bolu’nun topraklarının sadece yüzde 15’i tarımsal üretim
yapabilecek topraklar. Seben çok küçük bir yer olmasına rağmen inşallah
sulanmayan alanı kalmayacak. Iza buğdayı konusunda şu an üniversitemiz
saflaştırma ve genlerini muhafaza çalışmalarını yürütürken biz tarımsal alanda
ne yapabiliriz diye düşünüyoruz. Bu yıl belediye olarak 200 dönüm civarında Iza
buğdayı ektik. Seben’de ekilen de var. İnşallah önümüzdeki yıl sözleşmeli işçi
modeli ile Bolu’nun tamamında ektirip buna sahip çıkmak istiyoruz.” diye
konuştu.
“BU TÜM KURUMLARLA
MÜŞTEREK YAPACAĞIMIZ BİR İŞ”
Alternatif ürünlere de değinen Yılmaz, “Şuan karpuzculuk
konusunda da iyiyiz. Bu yıl daha da iyiye gidecek. Tüm ürünlerimizin önce
coğrafi işaretlerinin alınması gerekiyor. TSO ile beraber Bolu’da herhalde 15
ürünün, daha önce alınanlar var bu yıl coğrafi işaretinin alınmasını istiyoruz.
Bu ürünler bize ait ürünler. Bunları muhafaza edip, iyi tanıtıp çok ciddi bir
gelir dönüşü sağlamak zorundayız. Bu işi sadece belediye yapmayacak. Bu tüm
kurumlarla müşterek yapacağımız bir iş. Bugün bunun adımını atmanın mutluğunu
yaşıyorum. Geçmişte bu işlerle ilgilenen bir kişi vardı o da Şerafettin
Erbayram’dır. Şimdi ise onun önderliğinde bu çalışmaları Bolu’ya hakim kılmaya
çalışıyoruz. Üniversitemiz ve Türkiye’nin birçok yerinden gelen bilim
adamlarımızın da bu çalışmaya destek vermesi bizi oldukça heyecanlandırıyor”
ifadelerini kullandı.
Yapılan konuşmaların ardından buğday alanında uzman bilim
adamları bilgilerini panele katılan vatandaşlar ile paylaştı.
